Agufié(-pimpinello)
Rosa spinosissima
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier pimprenelle, Rosier pimprenelle.
Descripcioun :Agufié fasènt de coulounìo de pichot aubret pas pu grand qu'un mètre, emé de noumbrous pougnoun dre, fin e de taio chanjadisso. Se recounèis peréu à si noumbrous pichot fuioun (de 5 à 11) quàsi redoun. Li flour soun souleto, blanco, e pourtado pèr un pecou un pau long. Li sepalo rèston de tèms sus l'agoulènço. La subsp. presentado eici, ié dison spinosissima.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...) que soun bon à manja, majamen en counfituro. Pamens aquéu douno de fru trop dur, pas trop goustous.
Port : Aubret
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2000 m
Aparado : Noun
Liò : Tepiero roucaiouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Rosa spinosissima L., 1759
(= Rosa pimpinellifolia L., 1759 )
Raqueto(-d'Engelmann)
Opuntia engelmannii
Cactaceae
Autre noum : Pato-dóu-diable.
Nom en français : Oponce d'Engelmann.
Descripcioun :Aquesto raqueto, vo pato-dóu-diable, trachis souvènt proche d'oustau o dins li vilage. Se recounèis à si raqueto verdalo proun pougnènto (aguio blanco de 1 à 3 cm) que podon faire fin qu'à 40 cm de larg e quàsi redouno. Li fru madur soun secous e de coulour pourpro. Fai pas jamai pu de 100 cm.
Usanço :Li flour e li fru di raqueto soun manjadis. La raqueto èro deja proun utilisado pèr lis aztèque pèr sougna li plago e contro la pisso-douço. Èi peréu tounico e diuretico. Aro se retrobo dins proun de medicacioun pèr lucha contro la buerbo, lis artèri tapado e coume l'avèn di lou diabète.
Port : Aubret
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Opuntia
Famiho : Cactaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
- Pendis roucaious
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
e Óurigino Meissique
Ref. sc. : Opuntia engelmannii Salm-Dyck ex Engelm., 1850